Millî Mücadele dönemi (1919-1923) Anadolu coğrafyasındaki 1000 yıllık Türk varlığının en kritik dönemeçlerinden biri olarak tavsif edilebilir.

Birinci Dünya Savaşı’nın ardından Osmanlı Devleti’nin elinde kalan son toprak parçasının işgal edilmesi ve Sevr dayatması Anadolu üzerindeki 1000 yıllık Türk varlığını ilk kez tartışmaya açmıştır.

Cihan Harbi’nin mağlup tarafları olan Almanya ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu gibi devletler kendilerine dayatılan ağır anlaşmaları imzalamak zorunda kalırken; İttihatçı kadroların etkili olduğu milliyetçi direniş hareketi, Anadolu üzerinde uygulanmak istenen emperyalist bölüşüm planlarına karşı çıkmıştır. 1918 yılının sonlarından itibaren Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleriyle vücut bulan yerel direniş örgütleri, 1919 yılında toplanan kongreler ve daha sonra 1920’de açılan Büyük Millet Meclisi yoluyla giderek daha organize bir hal almış ve kurumsallaşarak mücadelesine devam etmiştir.

Milli Mücadele sırasında bir taraftan Yunan kuvvetleriyle çarpışılırken, diğer yandan Anadolu’da patlak veren bir dizi isyanla da karşı karşıya kalınmıştır. Mücadele, ilk başlardan itibaren Mustafa Kemal (Atatürk) öncülüğünde yürütülse de 1919-1923 tarihleri arasında hem askeri kesimde hem de sivil kesimde birçok güçlü ismin ulusal kurtuluş mücadelesinin neticesine doğrudan tesiri olmuştur. Dolayısıyla Mustafa Kemal’in temellerini attığı cumhuriyetin ilk yıllarında yaşanan ve Türk siyasi tarihine damga vuran tartışmaların nüvelerini Milli Mücadele döneminde aramak doğru olur.

Milli Mücadele’nin anlatımında 1927’de CHP kongresinde okunan Büyük Nutuk’tan sonra katı bir tek seslilik benimsenmiştir. Aradan geçen senelerde bu ideolojik çerçevenin dışında kalan bir hayli bilgi ve belge dolaşıma girmişse de resmi anlatım bundan etkilenmemiş ve günümüze kadar varlığını devam ettirmiştir.

Siyasal tartışmaların yanı sıra, Millî Mücadele’nin sosyolojik, askerî, ekonomik ve uluslararası boyutları yeniden ele alınmayı beklemektedir. Bu nedenle, TYB Akademi Dergisi’nin bu sayısını Millî Mücadele’ye ayırmaya karar verdik. Amacımız, siyasal tartışmaların ötesinde bu kritik döneme damga vuran aktörlerin ve olayların 100 yıl sonra yeni bir bakış açısıyla ele alınmasına katkıda bulunmaktır. 100 Yıl Sonra Millî Mücadele sayısına bu dönemin siyasi, sosyal, ekonomik ve uluslararası boyutlarını ele alan makalelerinizi bekliyoruz.